Identificatie
Referentie code
Titel
Datum(s)
- 1538-1795 (Vervaardig)
Beschrijvingsniveau
Archief
Omvang en medium
11 nummer
Context
Naam van de archiefvormer
Institutionele geschiedenis
archiefbewaarplaats
Geschiedenis van het archief
Het Sint-Claraklooster, gesticht rond 1425, was gelegen tegenover de Sint-Janskerk en naast de huidige schoolinrichting. Het was op materieel gebied een zeer voornaam klooster, omwille van zijn gebouwen met kerk, kosthuis, brouwerij en stadsscholen.
Ze volgden echter niet helemaal de regels van de Zusters Clarissen. Ze hadden namelijk een kosthuis voor mannen en vrouwen, alsook een stadsschool. Twee taken die onverenigbaar waren met de regels van de Clarissen.
Wanneer in 1730 de Grauwzusters te gering in aantal werden om zich behoorlijk van hun taak te kwijten in dienst van God en de gemeenschap, werd dit door het toenmalige stadsbestuur betwist omdat een streng besloten klooster wou overgaan naar een minder streng. Dus de Tongerse zusters van Sint-Clara waren zeker geen Clarissen !
In archiefstukken van de vroegere Franciscaanse Nederduitse Provincie, geschreven in 1647 en berustend in het klooster van de Franciscanen te Sint-Truiden, lezen we dat er in het oorspronkelijke klooster, genoemd naar de Heilige Clara, 15 zusters verbleven onder de regel van de Derde Orde van Sint-Franciscus, met gehoorzaamheid aan de bisschop.
In het stadsarchief van Tongeren berusten drie bundels stukken, zoals notariële akten, testamenten, processen en rekeningen tussen 1469 en 1787 met gegevens over het klooster (ook Sint-Jansklooster genoemd) en van de kluis of oratorium (bedehuis) van O.-L.-Vrouw, gelegen op het Sint-Janskerkhof.
Zoals hierboven reeds aangehaald werd ook dit klooster opgeheven en in 1797 verkocht voor 8.600 frank.
Volgens meneer Driesen in zijn Chronique Tongroise zouden de Grauwzusters de Franse waardebons hebben aanvaard en gebruikt als lijfrente. Hun klooster kochten ze zelf terug, maar de inboedel verdeelden ze onder elkaar. Later verkochten ze hun klooster aan notaris Jean Denis uit Rutten, die het naliet aan zijn weduwe Maria-Anna Bertrand, die hertrouwde met meneer Delvoie. De kerk werd omgebouwd tot schuur.
Volgens dezelfde bron zouden ook de zusters van Sint-Clara hun waardebons hebben aanvaard en gebruikt als lijfrente.
Moeder-overste gebruikte de waardebons om het klooster terug te kopen en op die manier het voortbestaan van het klooster te verzekeren.
Later verkochten de zusters het klooster en de kerk toch aan notaris François. Door erfenis kwam het goed in handen van de familie Arckens, die de kerk liet afbreken en de kloostergebouwen voor eigen gebruik aanpaste.
REMANS, G. Het klooster van Sint-Clara te Tongeren, in : Bulletin de la Société Scientifique et Littéraire du Limbourg, 39, 1925, p. 95-101.