Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1448-1835 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
70 nummers
Context area
Name of creator
Administrative history
Repository
Archival history
De primitieve parochie Vreren met als patroon Sint-Medardus, bisschop van Noyon in de eerste helft van de 6de eeuw, was zeer uitgestrekt. Vermoedelijk reeds ontstaan in de Karolingische tijd, was Vreren tot aan de Franse Revolutie de moederkerk van Nerem, Diets-Heur, Wihogne en Paifve. Dat deze dorpen aanvankelijk slechts één parochie vormden, blijkt uit een overeenkomst uit 1391 tussen de pastoor van Vreren en het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Tongeren in verband met de ‘oblationes” of de obolen die de parochies jaarlijks tijdens de bankruisprocessies op de vrijdag na Pinksteren in de collegiale kerk van Tongeren moesten offeren, zeg maar neertellen. Het pastoraats- of begevingsrecht, m.a.w. het recht om de pastoor aan te stellen, kwam toe aan het kapittel van het H. Kruis in Luik. Het was gesticht door Notger (972-1008), de eerste prins-bisschop van Luik, die aan de kanunniken ook de inkomsten van de kerk van Vreren schonk. Vanaf 1200 bezaten ze ook het grootste gedeelte van de tienden. Het kapittel van Tongeren behield echter het deel dat het reeds bezat. In 1390 kwam dit neer op 44 mud spelt, 25 “capuynen” of gesneden hanen en 8 pond was. Pastoor van Vreren was meestal een kanunnik van Luik, die zich echter liet vervangen door ‘un vicaire perpétuel’, een vaste kapelaan of de pastoor van dienst.
De huidige kerk van Vreren werd in 1779 gebouwd door de kanunniken van het H. Kruis op de resten van een romaanse kerk. Het is een classicistisch bouwwerk in baksteen met hoekblokken en lijstwerk in natuursteen. De kerk heeft een ingebouwde westertoren, drie beuken en een rond, afgesloten koor. De sacristie is bijgebouwd in de 19de eeuw. Behalve een zestal hardstenen grafkruisen uit de 16de en de 17de eeuw, bezit de kerk van Vreren nog enkele andere kostbaarheden uit die tijd. Zo is er de koorlezenaar uit messing van ca. 1500, afkomstig uit de H. Kruiskerk van Luik en vervaardigd door Lodewijk van Hamal. Verder zijn er nog een romaans processiekruis uit de 14de eeuw en niet te vergeten de 80 cm hoge doopvont. Het romaanse voetstuk zou dateren uit de 12de eeuw, terwijl de gotische kuip, versierd met vier maskers, stamt uit de 14de eeuw.
Immediate source of acquisition or transfer
Content and structure area
Scope and content
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Conditions of access and use area
Conditions governing access
vrij te raadplegen
Conditions governing reproduction
vrij te reproduceren mits bronvermelding, enkel fotografische reproductie
Language of material
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
J. PAQUAY, Les paroisses de l’ancien concile de Tongres, in: Bulletin de la société d’art et d’histoire du diocèse de Liège, Luik, 1909, blz. 107-112. B. LEUS en S. VANDEWAL, 1000 jaar Vreren, Tongeren, 2005.