Fonds 04.01. - 04.01 Berg

Identity area

Reference code

BE SAT 04.-04.01.

Title

04.01 Berg

Date(s)

  • 1582-1791 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

7 nummers

Context area

Name of creator

Administrative history

Archival history

De Sint-Martinusparochie van Berg, waarvan het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Tongeren vanaf 1204 het patronaats- of begevingsrecht bezat, m.a.w. de pastoor benoemde, zou reeds ontstaan zijn in de Karolingische tijd. Zij was de moederkerk van ’s-Herenelderen, dat pas in 1261 een afzonderlijke parochie werd. Het was wel de pastoor van Berg die de pastoor van Elderen mocht blijven aanstellen.
De kerk zou gebouwd zijn op een oude cultusplaats, waar volgens sommige historici een Neptunustempel stond. Dit blijkt uit de vondst van een godensteen bij het afbreken van het altaar in 1872 (deze wordt nu bewaard in het Curtius te Luik). Deze vierkante steen is 60 cm hoog en 40 cm breed en heeft aan elke zijde een ondiepe nis met verheven beeldhouwwerk o.a. van Fortuna, Mercurius en nog twee andere godheden. Dit altaar heeft men vermoedelijk reeds in de 11de -12de eeuw, toen de kerk werd gebouwd, gebruikt als basis voor het altaar. Van de oorsponkelijke Romaanse kerk bestaat enkel nog het schip evenals het onderste gedeelte van het transept. De bestaande halfronde absis werd ca. 1400 vervangen door een polygonaal koor, dat in het midden van de 16de eeuw een gotisch ribgewelf kreeg, zoals ook het toen verhoogde transept. De houten zoldering van het schip werd in 1872 volledig vernieuwd. De zuidelijke zijbeuk dateert nog uit de 16de eeuw, terwijl de noordelijke zijbeuk met het ingangsportaal toen ook haast volledig werd herbouwd. Van de toren is vermoedelijk alleen de basis uit de 11de eeuw en het hogere deel uit de 13de, terwijl de bovenste lagen in baksteen bijgemetseld werden in 1792. Het gelijkvloers van de toren geeft rechtstreeks uit op de middenbeuk. Volgens Benoit Geukens zou deze ruimte gebruikt geweest zijn als doopkapel.

Immediate source of acquisition or transfer

Content and structure area

Scope and content

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

vrij te raadplegen

Conditions governing reproduction

vrij te reproduceren mits bronvermelding, enkel fotografische reproductie

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Publication note

HASQUIN Hedwig e.a., Gemeenten in België, 1. Vlaanderen Brussel, 1980, blz. 93-94 (Berg).
KNAPEN Martinus e.a., Gedenkboek Nicolas en Jan Vrancken, Berg-Tongeren, Tongeren , 1967.
BAILLIEN Henry, De stad en de dorpen op de vooravond van de Franse bezetting, in Rapporten van de kantonkommissarissen (1797-1800), deel II, Hasselt, 1972, blz. 15-21.
DE SEYN Eugène, Dictionnaire historique et géographique des communes belges, Tome premier, Brussel, 1924, blz. 95.
GEUKENS Benoit, Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Limburg. Kanton Tongeren. Brussel, 1976, blz. 70-72.
ROCHUS J., De St. Servatiuskerk (?) te Berg bij Tongeren, in: Het Oude Land van Loon, jrg. II, 1947, blz. 121-132.

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Subject access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Status

Level of detail

Dates of creation revision deletion

Language(s)

Script(s)

Sources

Accession area

Related subjects

Related people and organizations

Related genres

Related places