Collection 03.05. - 03.05. Schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont

Inventaris schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont 1 Inventaris schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont 1 (1) Inventaris schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont 1 (2) Inventaris schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont 1 (3) Inventaris schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont 1 (4) Inventaris schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont 1 (5)

Identity area

Reference code

BE SAT 03.-03.05.

Title

03.05. Schepenbank en gemeente Overrepen-Kolmont

Date(s)

  • 1474-1796 (Creation)

Level of description

Collection

Extent and medium

70 inventarisnummers

Context area

Name of creator

Administrative history

Name of creator

Administrative history

Archival history

Overrepen, gelegen aan de Herk en voor het eerst vermeld in 1096, bestond uit drie wijken, namelijk Overrepen, Kolmont en Ridderherk. Tot aan de Franse Revolutie waren het drie afzonderlijke gemeenten, die elk hun eigen jaarlijks verkozen burgemeester hadden.
Overrepen en Kolmont behoorden al in de twaalfde eeuw tot het domein van de graaf van Loon, maar gingen daarna over naar de Luikse Bisschoppelijke Tafel. Reeds in 1170 verleende graaf Arnold I van Loon aan de inwoners van Kolmont bijzondere vrijheden, waaronder het Luikse recht.
De graaf van Loon bezat in Kolmont een burcht, die een belangrijk verdedigingspunt was tegen de opdringerigheid van de prins-bisschop. Nochtans was deze zijn leenheer. De muren van dit donjon waren circa 3 meter dik en opgetrokken uit silex, bekleed met zandsteen. De burcht werd in 1172 een eerste maal belegerd door de graaf van Moha, die in een erfenisstrijd was verwikkeld met de graaf van Loon over het gebied Bilzen-Kolmont, en acht jaar later door de troepen van prins-bisschop Rudolf van Zähringen. De graaf van Loon had immers de dag voordien onverwachts Tongeren ingenomen en de stad geplunderd.
In 1488 werd het kasteel ingenomen door de troepen van prins-bisschop Jan van Horne en volledig verwoest. Wat er dan nog restte, werd kort nadien op bevel van de Tongerse stadsmagistraat door de ambachten opgeruimd. Het materiaal werd gebruikt om de stadsmuren te herstellen.
Het Loonse leen Kolmont was een burggraafschap dat vanaf de 13e-14e eeuw tot in de 18e eeuw in het bezit was van de heren van Guigoven. In 1761 werd Kolmont als afzonderlijke heerlijkheid afgescheiden van Overrepen en in pand gegeven aan de Tongerse advocaat Arnold Christiaan de Bellefroid, geboren in 1717 en in 1750 gehuwd met de 21-jarige Rosa Driesen uit Tongeren.

De schepenbank van het dorp Overrepen was eveneens een Loons gerechtshof met het oppergerecht van Vliermaal als beroepshof.
Ridderherk daarentegen was een Luiks leen en een Luikse heerlijkheid. Ridder Willem van Herck is de oudst gekende heer. Hij wordt vermeld tussen 1263 en 1286.

Wel vormden de drie wijken één parochie, toegewijd aan Sint-Laurentius.
Het patronaats- of begevingsrecht, het recht om de pastoor aan te stellen, werd in 1096 door de graaf van Loon geschonken aan de abdij van Munsterbilzen, die het in de 14e eeuw overmaakte aan de landcommanderij van Alden Biesen.
Van deze oorspronkelijke kerk is alleen de Romaanse toren in silex en mergelbrikken uit de 12e eeuw bewaard. Het schip werd in 1773 herbouwd in opdracht van baron van der Heyden à Blisia, landcommandeur van Alden Biesen, zoals blijkt uit een herdenkingssteen in een buitenmuur van de toren. De pastorie dateert uit 1757.

Overrepen bleef tot in de vorige eeuw een typisch Haspengouws landbouwdorp, dat in 1666 slechts 255 inwoners telde, een aantal dat in 1846 was gestegen tot 363. In 1910 telde men er 512 inwoners en in 1970 waren er dat 681.

Immediate source of acquisition or transfer

Content and structure area

Scope and content

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

vrij te raadplegen

Conditions governing reproduction

vrij te reproduceren mits bronvermelding, enkel fotografische reproductie

Language of material

  • Dutch

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Subject access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Status

Level of detail

Dates of creation revision deletion

Language(s)

Script(s)

Sources

Accession area

Related subjects

Related people and organizations

Related genres

Related places